Ông Lê Minh Đạo, Phó cục trưởng Cục Đường thủy nội địa Việt Nam chia sẻ rằng nhiều tỉnh đồng bằng sông Cửu Long giãn cách xã hội, người dân khó đưa nông sản từ đồng ruộng đến các điểm tập kết hoặc nhà máy. Việc này khiến công tác thu gom và vận chuyển hàng nông sản bị ách tắc và gây khó khăn trong việc tiêu thụ nông sản của bà con.
Hiện nay việc thu, mua nông sản (lúa, rau, củ quả…) bằng ghe, xuồng chủ yếu trên các tuyến đường thủy nội địa thuộc quản lý của địa phương qua các tuyến kênh, mương nội đồng, hệ thống thủy lợi. Cục Đường thủy nội địa Việt Nam đề nghị chính quyền địa phương hướng dẫn, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân vận chuyển hàng hóa, nông sản trên các tuyến đường thủy địa phương để kết nối vận tải đến các cảng, bến, tuyến đường thủy nội địa chính.
“Ách tắc lưu thông nông sản phần lớn là từ đồng ruộng tới các điểm tập kết hoặc từ nhà máy sản xuất tới bến thủy”, ông Đạo nói.
Ngoài ra, theo quy định của ngành y tế, thuyền viên phải có giấy xét nghiệm âm tính có hiệu lực trong 72 giờ. Tuy nhiên, đặc thù của vận tải đường thủy nội địa, có nhiều chuyến khi rời cảng xuất phát đến khi cập cảng dài hơn 3 ngày nên nhiều thuyền viên bị hết hạn giấy xét nghiệm trong chuyến.
Thời gian qua, nhiều chốt kiểm dịch tại một số địa phương đồng bằng sông Cửu Long bị ùn tắc do không thực hiện test nhanh Covid-19 tại chốt, thuyền viên có giấy xét nghiệm hết hạn thì phương tiện không được lưu thông qua chốt, khiến nhiều tàu bị ùn tắc, không thể tiếp tục lưu thông.
Một số địa phương còn yêu cầu các chủ tàu cung cấp lộ trình các điểm đến song việc này còn nhiều khó khăn do công tác tổ chức thu gom nông sản trên bờ chưa tập trung, tàu vận chuyển nông sản phải đi nhiều địa điểm trong ngày, khó xác định lộ trình cụ thể.
Cục Đường thủy nội địa đã kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải đề nghị các địa phương đồng bằng sông Cửu Long bổ sung các điểm xét nghiệm nhanh cho thuyền viên, người lái phương tiện tại các chốt kiểm soát dịch trên đường thủy nội địa.
Lãnh đạo Cục Đường thủy nội địa cũng cho hay, hiện nay phương tiện thủy nhìn chung vẫn hoạt động thông suốt trên các tuyến đường thủy khu vực đồng bằng sông Cửu Long và đến TP HCM. 8 tháng đầu năm, các bến thủy nội địa đồng bằng sông Cửu Long đã thông qua hơn 24 triệu tấn hàng hóa, chỉ giảm 4,8% so với cùng kỳ năm 2020. Các tàu đi qua các chốt kiểm dịch phải khai báo y tế, trình giấy xét nghiệm Covid-19 đối với thuyền viên. Với các phương tiện chở hàng diện ưu tiên vào luồng xanh thì không phải khai báo y tế tại các chốt.
Trong tháng 7, Cục Đường thủy nội địa Việt Nam và các sở giao thông vận tải TP HCM, Long An, Tiền Giang, Bến Tre và Vĩnh Long đã bước đầu triển khai tuyến luồng xanh vận tải thủy từ các tỉnh về TP HCM. Qua tuyến luồng xanh này, chỉ trong cuối tháng 7, các tàu cao tốc đã vận chuyển được 8 chuyến hàng với gần 150 tấn nông sản từ các tỉnh về TP HCM và vẫn tiếp tục hoạt động trong giai đoạn chống dịch tại thành phố.
Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), lưu thông, phân phối hàng nông sản khu vực đồng bằng sông Cửu Long đang bị gián đoạn, thương nhân không thể tiếp tục thu mua thóc gạo. Giá lúa tại đồng bằng sông Cửu Long đang sụt giảm từ đầu tháng 5 đến nay, từ mức 6.200 đồng một kg vào ngày 1/5, giảm còn 4.700 đồng vào 5/8.
Bộ Công Thương đánh giá khâu thu hoạch, vận chuyển thóc, gạo khi các tỉnh phía Nam giãn cách xã hội là thách thức lớn nhất, gây ách tắc tiêu thụ, xuất khẩu. Các thương nhân đang e ngại việc ký kết hợp đồng xuất khẩu gạo mới do ách tắc trong lưu thông, vận chuyển từ đồng ruộng tới nhà máy và tới cảng.
